به گزارش خبرگزاری فارس از شیراز، شب، چادر سیاهش را روی سیاهچادرهای ایل پهن کرد تا رنگ دشت، یکنواخت و یکدست شود.
فصل کوچ رسید و ایلیاتیها، شبها را با نفس سبز دشت طی میکنند، به امید روزهای روشن که بالندگی و فراغ بالی را برایشان به ارمغان بیاورد.
و روزها، خورشید انعکاس دهنده رنگ در رنگ لباس و لچک زنان عشایر، و جلوه دهنده کارهای روزمره آنها است. مشک زدن، دوشیدن دامها، نخریسی و… یک گوشه که از همه سیاه چادرها متفاوت است: مدرسه عشایری.
هر سال این روزها، ایل قشقایی کوچ را آغاز کرده و به مناطق ییلاقی و اقامتگاههای تابستانه میروند تا سفر در گذر فصلها را بار دیگر تجربه کنند.
رهایی در دشت، مرتع و بیابان که هر ایلیاتی بارها در زندگی خود تجربه کرده و همین شیوه زندگی از آنها غیورمردان و شیر زنانی خودساخته پدید آورده که آنها را در هر عرصه ای میدان دار کرده است.
عمدهترین زیست بومهای عشایری فارس را ایل راههای عشایر منطقه تشکیل میدهند که شامل کازرون، لار، ممسنی، فیروزآباد، خنج و داراب میشود.
اما در این مسیر فراز و نشیبهایی است که عشایر کوچرو را با مانع مواجه کرده و به جای تردد در مسیر طبیعی و جریان معمولی زندگی، درگیر تنشهایی شدهاند.
در حال حاضر ۶۵۰۰ کیلومتر ایلراه در استان فارس وجود دارد که با توسعه راههای شهری و روستایی، این مسیر عشایری با محدودیت مواجه شده، محدودیتی که عرصه را بر برخی طوایف عشایری تنگ کرده است.
مطالبه اصلی عشایر؛ تامین آبشخور و تعیین محدوده ایلراه
دبیر مجمع مطالبه گران عشایر فارس ضمن اشاره به مشکلاتی که عشایر در مسیر کوچ با آن مواجه هستند، به خبرنگار فارس گفت: نبود مسیر معین جهت تردد عشایر کوچرو، مشکلاتی را برای ایل قشقایی ایجاد کرده است.
افراسیابی کشکولی ادامه داد: در این شرایط، عشایر باید از محورهای شهری یا داخل روستاها تردد کنند و این مسئله موجب درگیری میان عشایر و اهالی بومی منطقه می گردد.
وی به درگیری اخیر عشایر خنج با اهالی روستایی در بخش میمندِ فیروزآباد که به مصدومیت دو نفر منجر شد، اشاره کرد و گفت: یک پدر و پسر در این درگیری مصدوم شدند که متاسفانه پسر جوان خانواده پس از چند روز بستری در بیمارستان درگذشت.
افراسیابی کشکولی ادامه داد: همچنین مدتی قبل نیز در روستای ماسالاری یکی از زنان عشایر، بر اثر درگیری بر سر مسیر کوچ، دچار مصدومیت شد.
وی ضمن تاکید بر اینکه از عشایر قشقایی می خواهیم به حوادث دامن نزنند و هنگام بروز معضلات به قانون تمکین کنند، گفت: اداره کل امور عشایر باید به وضعیت عشایر کوچرو همچنین آبرسانی به حیوانات رسیدگی به موقع داشته باشد تا درگیری طایفه ای ایجاد نشود.
عشایر به حوادث دامن نزنند و از قانون تمکین کنند
افراسیابی خاطرنشان کرد: مجمع مطالبهگران، در صدد برپایی جلسهای با مدیرکل منابع طبیعی و مدیرکل عشایر است چرا که اکنون مسیر کوچ در برخی از نقاط فارس دقیقا معین نیست.
دبیر مجمع مطالبهگران عشایر فارس بیان کرد: عشایر برای سیراب کردن دام های خود، آبشخور معینی ندارند البته آبرسانی با تانکر وجود دارد اما آبرسانی سیار دشوارهایی ایجاد میکند.
وی خواستار تدوین نقشه ایلراه، برای برون رفت از مسائل موجود در مسیر کوچ بهاره شد.
متخلفان تسلیم قانون شدند
در همین راستا مدیرکل امور عشایر در گفتگو با خبرنگار فارس اظهار داشت: توسعه راههای شهری و روستایی، تا حدودی مسیر ایلراه را مسدود یا محدود کرده که این شرایط برای عشایر کوچنده مشکل ایجاد کرده است.
کریمی با اشاره به حوادث اخیر در روستایی واقع در میمند گفت: پس از وقوع این حادثه، به عنوان متولی امور عشایر در محل حضور یافته و در شورای تامین شهرستان شرکت کردم که در این جلسه به بررسی مشکلات عشایر کوچرو پرداخته شد.
وی ضمن تاکید بر احقاق حق و تسریع در پاسخگویی به خانواده آسیب دیده بیان کرد: متخلفین این حادثه دستگیر شدند و در اختیار قوه قضاییه قرار گرفتند.
بررسی مسیرهای جایگزین جهت تردد ایلات و عشایر
مدیرکل امور عشایر با اشاره به بررسی مسیرهای جایگزین جهت کوچ ایل قشقایی، اظهار داشت: طبق هماهنگی انجام شده با ادارهکل منابع طبیعی، ۴۰ اتراقگاه در مسیر عشایر استان تعریف شده که آبشخور، سرویس های بهداشتی و خدمات مورد نیاز کوچ در این محدودهها مشخص میشود.
کریمی بیان کرد: در پی هماهنگی با ادارات تابعه، جهت آبرسانی و تقویت ناوگان آبرسان تا حد امکان، سعی در رفع نواقص موجود داریم.
مدیرکل عشایر با اشاره به اینکه ۴۶ تانکر آب وظیفه آبرسانی به دامهای عشایر را بر عهده دارند، اضافه کرد: این تعداد تانکر، مقدار ۷۰۰ هزار مترمکعب آب رسانی میکنند و به دنبال بهره گیری از ظرفیت دیگر دستگاه ها برای حفر چاه و حفظ آب انبارها همچنین مرمت ایلراهها هستیم که برای این امر ۲۶۰ میلیارد ریال مورد نیاز است.
ارائه ۱۶ هزار دامدار کارت، ایجاد زمینه جهت ترانزیت دام عشایری و فراهم کردن امکانات کوچ ماشینی با هماهنگی استاندار و نمایندگان مجلس از دیگر اقداماتی است که کریمی به آن اشاره کرد.
به گزارش فارس، موانع و مسائلی که ایلات و عشایر فارس با آن مواجه هستند، ماجرای تازه ای نیست اما این بار همچون کلافی پیچیده شده که گره های آن، با درایت و تصمیم های به هنگام باز می شود.
مسیر ایل راه، وضعیت نا بسامان آبرسانی، کمبود نهاده های دامی و… هر کدام به نوعی کوچ بهاره را با مانع همراه کرده و هموار کردن این مسیر نیازمند عزمی جدی در میان بزرگان ایل همچنین مسئولان است.
گزارش از: سمیه انصاری فرد